Castreren?

Help! Mijn hond wordt geweigerd!

Castreren? Nee? Pech gehad! Bij vele dierenopvangcentra’s de normaalste zaak van de wereld. Waarom? Heel simpel. Men is ervan overtuigd dat ongecastreerde honden voor meer problemen zorgen onder soortgenoten en meer werk met zich meebrengen.

Mee eens?

Als je een ongecastreerde reu hebt ben je het er waarschijnlijk niet mee eens. Heb je je reu wel laten castreren ben je het er waarschijnlijk wel mee eens. En zo heb je een hele leuke tweestrijd, eindeloze discussies, felle reacties en ervaringen of belevenissen.

Een hond weigeren op grond van het wel of niet gecastreerd zijn? Mag dat wel?

Ja, een dierenopvang mag zelf, tot op zekere hoogte, zijn eigen regels bepalen. Dus als we vandaag besluiten om ongecastreerde dieren de deur te wijzen, dan gebeurt dat. Heel simpel, het maakt ons werk in één klap een stuk eenvoudiger en makkelijker. Als we zo’n voorstander van castreren zouden zijn en erkennen dat het binnen de opvang makkelijker zou zijn, waarom doen we het dan niet?

De manier van opvang zoals wij deze in praktijk brengen heeft wat meer uitleg nodig om deze vraag te kunnen beantwoorden. We zijn immers verre van een ‘oude-stempel’ dierenpension. Onze vrienden verblijven lekker in de huiskamer, samen met soortgenoten en niet alleen (of met z’n twee) in een kennel. Dit houdt in dat de honden in roedelverband leven en dus altijd samen zijn. Honden onder elkaar, zonder aanwezigheid van de baas, vertonen ander gedrag dan thuis. Ze worden op zichzelf teruggeworpen en missen de back-up en invloed van de eigenaar. Dit is een proces waar ze in komen, een leerproces waarin alle honden uiteindelijk met vlag en wimpel slagen omdat ze helemaal zichzelf kunnen zijn, mits ze goed begeleid worden.

Honden die, zoals de eigenaar vaak zelf aangeeft, moeite hebben met bepaalde dingen, zoals socialisatie, hondentaal, gedrag of trauma hebben hierin extra begeleiding nodig. Een extra oog op hun welzijn, een duwtje in de rug. Honden met gezondheidsproblemen of ouderdom, een jonge pup in de groep. Dit zijn allemaal aspecten waar rekening mee gehouden moet worden. Stel dat al deze dieren gecastreerd zijn, hoe gedragen ze zich dan? Dat is voor een heel groot percentage als ‘gemoedelijk’ te noemen. De sfeer in de groep is sneller stabiel, gaat een tandje lager, de scherpe kantjes zijn eraf. Hierdoor zijn er minder snel conflicten.

Wat gebeurt er als je een ongecastreerde hond in de groep plaatst?

Dan gaat gelijk de energie in de groep omhoog en voel je dat er meer prikkels zijn. Merk op dat dit niet altijd het geval is, elke hond is uniek in zijn soort en alle roedels zijn uniek in zijn soort. Verander je de roedel, verander je de sfeer, haal je er een hond uit of plaats je er eentje bij, verandert de sfeer in de groep. Alles hangt met elkaar samen.

Dat er verschil zit tussen wel of niet gecastreerd zijn kan ik niet omheen. Een niet gecastreerd dier zorgt voor meer onrust in de groep. Dit geldt echter meer voor mannen dan voor dames. De echte mannen in de groep hebben een grotere drang zich te bewijzen. Dit zie je terug in het plassen in huis (markeren), tegen de tafelpoten, de stoelen, hoekje van de bank, deurposten, in mandjes, op kussens en kleden van andere honden en ga zo maar door. Dit doen ze niet één keer, maar blijven dit consequent volhouden. Ook al is de blaas leeg, er komt altijd nog wel iets uit om geur af te zetten.

Eigenaren die dit zien zeggen allemaal: “Oh, dat doet hij thuis nooit!” En ja, daar hebben ze gelijk in, dat doen ze thuis ook niet omdat daar niet tientallen verschillende hondengeuren aanwezig zijn.

Gezondheid

Onder invloed van mannelijke geslachtshormonen kan de prostaat groter worden en daardoor klachten veroorzaken, voornamelijk op oudere leeftijd. Bij de meeste niet-gecastreerde reuen ouder dan 6 jaar is de prostaat vergroot. Een intacte reu registreert feilloos of een teefje loops is geweest of moet worden. Hier reageren ze soms zo heftig op dat de prostaat stante pee vergroot door hormonen (acute prostatitis). Bij een acute prostatitis is de reu vaak plotseling ziek, heeft buikpijn en (veel) bloederige uitvloeiing uit de penis. Verder kan koorts optreden en is de prostaat erg pijnlijk bij aanraking. De prostaat duwt tegen de urinebuis en endeldarm. Dit kan zich uiten door persen op de ontlasting en moeilijk kunnen plassen. Echt geen pretje voor de hond en hij is dan ook verzekerd van een spoedje naar de dierenarts. Iets wat eigenaren zich vaak niet realiseren als de reu niet gecastreerd is.

Over het algemeen gaan gecastreerde dieren makkelijker met elkaar om in een groep. Een niet gecastreerde hond die wat dominanter is moet in de gaten gehouden worden. Het gebeurt regelmatig dat deze stoere jongens toch een keer zich willen laten gelden en dus een conflict aan zullen gaan om rangorde te bepalen. Gecastreerde honden doen dit net zo goed, maar in mindere mate. Ik kan het zelf niet ruiken helaas, maar ik ben ervan overtuigd dat intacte reuen sterker ruiken en daardoor meer prikkels veroorzaken in een groep. Heb je meerdere, ietwat dominante, ongecastreerde reuen in een groep kun je de klok erop gelijk zetten dat ze elkaar een keer uit gaan testen. Zo werkt de natuur nu eenmaal, dus helemaal niks geks of negatiefs tegenover de intacte heren.

En ongecastreerde teefjes dan?

Het gaat altijd wel over de heren, maar de dames kunnen er natuurlijk ook wat van. Een teefje wat niet gecastreerd is (ook bij teefjes noem je het castratie, aangezien in ieder geval de eierstokken verwijderd worden) vertoont vaak niet het gedrag wat we bij de reuen zien. Zij plassen vaak niet in huis om geur af te zetten en hebben geen grote drang zich naar andere, niet gecastreerde, teefjes te bewijzen.

Het is zelfs zo dat een teefje wat wél gecastreerd is, vaak dominanter wordt omdat het vrouwelijke hormoon naar beneden gaat en dus het testosteron (ja zeker, vrouwen hebben dit ook!) wat meer de boventoon gaat voeren. Is je teefje vrij dominant dan is het de vraag of je überhaupt wel zou willen castreren. Blijft dan wel feit dat het teefje gemiddeld genomen tweemaal per jaar loops wordt. Onder invloed van haar hormonen en leeftijd is de kans op een baarmoederontsteking vergroot naarmate ze vaker loops is geworden. Zeker een dingetje om rekening mee te houden, ook in het dierenpension als je weet dat de hond net loops is geweest. Een baarmoederontsteking vormt zich namelijk altijd vlak ná de loopsheid.

Samengevat

Dit zijn zo een paar redenen waarom ik denk dat dierenpensions ongecastreerde dieren weigeren: (Pin me er niet op vast, want dit zijn onze eigen ervaringen!)

Extra aandacht voor gedrag in een groep
Extra schoonmaakwerkzaamheden en dus tijd en geld
Extra aandacht voor gezondheidsklachten

Deze bovenstaande redenen hebben echter geen invloed op onze keus om wel of geen gecastreerde dieren te weigeren. Wij besteden sowieso standaard veel aandacht aan de groep(en), begeven ons er in, registreren, rapporteren en proberen door te observeren de perfecte club vrienden bij elkaar te brengen. Gedrag in de groep is te sturen! Schoonmaken is standaard en daarnaast richt je je huisvesting zo in dat dit zo laag arbeidsintensief mogelijk gemaakt wordt. Iedereen wil tenslotte in een schone en frisse omgeving zitten, toch?

Extra aandacht voor gezondheidsklachten beperken zich niet alleen tot de niet gecastreerde dieren maar voor álle dieren. Als je goed onderlegd bent binnen de veterinaire gezondheidszorg weet je waar je op moet letten, herken je symptomen snel en kun je adequaat handelen en voorkomen. De zorg en aandacht die uit zou gaan naar niet gecastreerde dieren gaan evengoed en evenveel uit naar alle andere dieren. Geen reden dus om iets te weigeren, niet op grond van castratie, ras, grootte, leeftijd, kleur, achtergrond of gedrag.

Wel of niet je hond laten castreren?

Wel of niet castreren? Kijk goed naar je trouwe vriend, beoordeel zijn of haar gedrag, de gezondheid en gemoedstoestand en bovenal; kijk goed wat je zelf als eigenaar kunt veranderen mocht je dier niet het gewenste gedrag vertonen. De praktijk bij Faunatuurlijk wijst uit dat gecastreerde reuen beter in de groep liggen en voor minder ‘problemen’ zorgen. Dit neemt niet weg dat het onmogelijk is een intacte reu in de groep te hebben. De wijze raad over de gezondheidsproblemen willen we wel graag meegeven: denk er alsjeblieft om als reuen ouder dan 6 jaar zijn om hun gezondheid, zeker als het gaat om de prostaat.