Giardia hond

Een interessant artikel wat elke huisdiereigenaar zou moeten weten!

Giardia is een van de meest voorkomende darmparasieten bij de hond en tegelijk ook één van de minst bekende bij huisdiereigenaren. Hoewel een infectie van giardia bij veel honden nauwelijks klachten geeft, kan de parasiet bij sommige honden een heel vervelende en hardnekkige diarree veroorzaken. Deze klachten komen en gaan maar blijven vaak volhouden als er niks aan gedaan wordt. De parasiet kan namelijk erg lang in de omgeving overleven en de hond opnieuw besmetten.

In het tijdschrift voor Diergeneeskunde (juli 2015) omschrijft Dr. Ing. Paul A.M. Overgaauw dat in westerse landen bij huishonden percentages van 1 tot 16 procent van besmetting worden gemeld. In kennels kan dit oplopen tot wel 46 procent!

Wat is giardia?

Giardia is een zogenaamde flagellaat, een klein eencellig organisme met acht flagellen (“sliertjes”). Giardia kan in het maagdarmstelsel zonder problemen te geven voorkomen. Veel van onze honden (en ook katten) zijn drager en vertonen geen symptomen. Tijdens het uitlaten komen onze vrienden overal in contact met de besmettelijke giardia cysten. Is de darmfunctie optimaal dan zal dit geen probleem zijn, maar bij jonge, oude of zieke dieren kunnen symptomen gezien worden.

Besmetting

Een besmetting vindt plaats als je hond de parasiet opeet. Bijvoorbeeld door buiten te eten of te drinken, of door het likken aan de poten na het uitlaten. Giardia komen in twee verschillende vormen voor; het parasietenstadium (dit heten de trofozoïeten). Deze komen we in de dunne darm tegen en is een parasiet met flagellen (zweepjes). In de ontlasting zien we deze trofozoïeten niet of nauwelijks omdat ze buiten de hond snel dood gaan. De tweede vorm is de besmettelijke cyste. Deze ontstaat uit elke trofozoïet die via de ontlasting uitgescheiden wordt en zo door andere honden opgenomen worden en weer voor besmetting kunnen zorgen.

Buiten, op plekken waar veel honden en katten komen, is Giardia bijna altijd aanwezig. Ook in het wild levende dieren kunnen de parasiet bij zich dragen en bijdragen aan de besmetting van de omgeving. Een geïnfecteerde hond kan meer dan 100.000 cysten uitscheiden per poepronde. Na ongeveer zeven dagen worden dan de eerste cystes weer uitgepoept, wat zo’n vier a vijf weken duurt. In een wat koudere en vochtige omgeving kunnen ze daar weken tot maanden overleven en besmettelijk blijven. Ook de dieren zonder lichamelijke klachten kunnen anderen en zichzelf (her)besmetten.

Niet alleen honden en katten kunnen giardia oplopen, ook wij mensen zijn vatbaar voor giardia. Wees dan ook altijd alert op een giardiabesmetting!

Symptomen

De meeste honden met Giardia hebben geen problemen. De honden die wel symptomen laten zien, zien we vaak brijachtige, stinkende diarree. Ook kan er veel slijm of zelfs bloed bij de ontlasting zitten. Is de infectie heftiger, dan kunnen de honden er van gaan braken en hebben veel buikkrampen. De klachten komen en gaan. Omdat het in de regelmaat ook gewoon weer stopt herkennen veel mensen geen giardia besmetting en passen dan ook niet de juiste behandeling toe. Na enige tijd komen de klachten weer terug en verdwijnen weer. Vaak wordt er gedacht aan ander voer, een normale ontworming of iets verkeerds gegeten. De eetlust blijft over het algemeen wel gewoon aanwezig.

Diagnose

Met een simpel ontlastingsonderzoek kun je nagaan of er sprake is van een giardiabesmetting. Je kunt dit zien onder de microscoop, echter bestaat de kans dat de giardia parasiet of de cysten gemist worden en het dus net lijkt of er geen besmetting is. De snaptest voor giardia toont giardia aan door de DNA vast te stellen. Op deze manier kun je ook de dode parasiet of stukjes hiervan aantonen.

Behandeling

Giardia is met medicijnen gelukkig goed te behandelen. Omdat de cystes lange tijd kunnen overleven en de hond dus opnieuw kunnen besmetten is alleen behandelen met medicijnen vaak niet voldoende. Giardia-cystes (de parasiet met een schilletje er om heen) kunnen in de omgeving lang overleven. Hoe kouder en vochtiger de omgeving, hoe langer de parasiet een hond kan blijven besmetten.

In water kouder dan 10°C kan deze parasiet bijvoorbeeld tot 3 maanden overleven.
In een droge omgeving met direct zonlicht is de cyste “slechts” enkele dagen infectieus.

Een droge, lichte ruimte, waar de hond tenminste een week niet geweest is, kun je bestempelen als schoon.

Om de omgeving sneller schoon te maken kun je heet water of stoom, chloor, quaternaire ammoniumzouten of UV licht gebruiken. Veel honden zijn na een eerste behandeling giardia vrij. Echter, zodra de hond opnieuw met de cystes in aanraking komt, dan kan er weer een besmetting optreden.

Giardia kan behandeld worden met twee verschillende soorten medicijnen, namelijk fenbendazol/metronidazol (specifieke ontworming) of een antibiotica. In de meeste gevallen wordt er gestart met een kuur fenbendazol/metronidazol voor 3-5 dagen.

Als er meerdere dieren in huis zijn die wisselende ontlasting hebben, moeten deze allemaal behandeld worden.

Pak de omgeving goed aan om herbesmetting te voorkomen.

In de vacht van de hond kunnen cystes blijven plakken. Maak op dag drie en vijf na start van de medicatie in ieder geval het gebied rond de anus en staart goed schoon om deze cysten te verwijderen.

Omdat giardia besmettelijk is, is het verstandig om eerst goed te behandelen alvorens de hond naar puppycursus of een opvang met andere dieren te laten gaan.

Het is verstandig om na twee weken tijd de behandeling nogmaals uit te voeren. Lees hiervoor goed de bijsluiter van de medicatie.

Giardia in de opvang

Giardia bij de hond komt dus zeer regelmatig voor. Dit zien wij dan ook terug in onze hondenopvang. Het mag duidelijk zijn dat een giardiabesmetting niet altijd direct duidelijk is. Ook kunnen dragers van giardia niet herkend worden. Dat wij dit als vertrouwd hondenhotel erg vervelend vinden mag voor zich spreken. Bij een grote verdenking van giardia in combinatie met de verblijfsduur (een kuur moet meerdere dagen achter elkaar gegeven worden) beslissen wij of de kuur gegeven kan worden. Hiermee is de hond geholpen, echter de besmettingsdruk niet. Hoe goed er ook op de hygiene gelet wordt en voor giardia alle protocollen nagelopen worden, besmettingsgevaar blijft altijd aanwezig.

Dit geldt voor alle plaatsen waar honden samen komen. Of dit nu in de opvang is, bij de hondenschool, in het bos of een hondenstrand. Overal bestaat de kans op besmetting met giardia.

Wij drukken alle hondenbezitters dan ook goed op het hart de hond te ontwormen met bijvoorbeeld Panacur. Deze ontworming pakt onder andere ook giardia aan. Al is de hond ‘alleen maar drager’ van giardia, door goed te ontwormen met de juiste middelen voorkom je hiermee een hoop ellende bij andere honden, katten én mensen.