vlees

Kan een hond of kat vegetariër of veganist worden?

We eten regenwoud

Vlees wordt door 95% van de Nederlandse bevolking gegeten. Onze vee-industrie produceert jaarlijks 78 miljard kilo mest en is verantwoordelijk voor 20% van de fijnstofproductie. Eén koe stoot jaarlijks net zoveel broeikasgassen uit als een auto die ruim 1,5 keer de aarde rondrijdt. Bij bemesting met dierlijke mest komt ook lachgas (N2O) vrij. De broeikaswerking hiervan is 310 keer zo sterk als die van CO2.

Dagelijks wordt 3 kilo veevoer geproduceerd om de consument van 100 gram vlees en 800 gram zuivel te voorzien. Twee derde van de landbouwgrond in de EU wordt gebruikt voor veevoerproductie. Zeker 50% van de gewassen kan ook direct door mensen worden gegeten. Zo zijn in Zuid-Amerika miljoenen hectaren regenwoud gekapt voor de teelt van soja of om runderen te laten grazen. Nederland importeert deze soja om onze uit de hand gelopen veestapel te voeden. Ook importeren we Zuid-Amerikaans rundvlees. We eten dus letterlijk het regenwoud op!

Eerlijk stukje vlees

Nog maar niet te spreken over de wanpraktijken bij slachthuizen. Wees eerlijk, elk dier wat gedood wordt ervaart leed, of dit nu een biologisch stukje vlees is of niet. Het dier kiest er niet zelf voor op transport gezet te worden, vastgebonden en gedood te willen worden, dat doet de consument die een stukje ‘eerlijk’ vlees op zijn bord wil hebben.  

Win-win-situatie

En dus daarom zijn er vegetariërs en veganisten! Hoera voor deze helden! Door het niet consumeren van dierlijke producten zorgen zij ervoor dat deze aarde zo min mogelijk belast wordt én sparen ze heel wat dierenleed uit! Heerlijk, een fantastisch mooie oplossing waardoor we zelf ook ineens een stuk gezonder leven. Hoe je het ook wendt of keert, een frisse salade is altijd gezonder dan een vette hamburger. Dit is alleen maar een win-win situatie!

Ik voel me goed, ik eet vegetarisch en gezond, hou onwijs veel van dieren en vind het dan ook heerlijk om op zondagochtend samen met mijn hond een uur te gaan joggen. Bij het ochtendgloren in mijn vegan sneakers glijden om een blokje om te gaan. Goed voor lichaam en geest, daarnaast heel gezellig en goed voor de dog-and-me-bonding. Eenmaal thuis een bak thee zetten en ondertussen de hond en kat voorzien van een eerste maaltijd.

Biologisch… dat dan weer wel

Daar sta ik dan, voor het aanrecht met een blikje in mijn linker hand en een lege voerbak in mijn rechter. “Hondenvoer paté met varkensvlees in blik. Heerlijke biologische paté met uitsluitend varkensvlees, aangevuld met peterselie en tijm. Deze paté bevat een hoog vleesgehalte: 60,6% varkensvlees.” 

60,6% Varkensvlees… Biologisch, dat dan weer wel! Daar ga ik dan met mijn vegetarische levensstijl terwijl mijn huisdieren in huis stuk voor stuk carnivoren, oftewel vleeseters zijn! HELP! Dag dierenliefde, dag mooie wereld.

vlees

Kan een vleeseter een vegetariër worden?

Als ik prima, waarschijnlijk zelfs beter kan leven als herbivoor, waarom zouden mijn hond en kat dit dan ook niet kunnen? Is het mogelijk om de voeding die ik aan mijn dieren geef uit niet-dierlijke producten te laten bestaan? Is het mogelijk om een vleeseter op een houtje te laten bijten? Kan een vleeseter een vegetariër worden?

Daar gaan we dan!

Blinde darm, waar zit je?

Weetje: de darmen bij een volwassen mens hebben in totaal een gemiddelde lengte van negen meter (circa vijf keer de lichaamslengte). De darmen bij honden en katten zijn in verhouding een stuk korter. Bij een hond zal dit uiteraard ook sterk afhangen van de grootte van het dier; als vuistregel wordt aangehouden dat het darmstelsel vier keer de lichaamslengte van het dier bedraagt. Bij een kat zijn de darmen in verhouding weer een stuk korter: circa anderhalve meter lang.

Voor de planteneters speelt de blinde darm vaak een belangrijke rol bij de (moeilijke) vertering van de cellulose van plantenmateriaal. Bij de hond, van wie de voeding merendeels uit vlees bestaat, heeft de blinde darm net als bij de mens, geen duidelijke functie. Het wormvormig aanhangsel, de appendix genoemd, die bij de mens aan de blinde darm zit, heeft de hond niet. Een ontsteking van de appendix, grof vertaald blinde darmontsteking, komt bij de hond dan ook niet voor! De kat is een nog meer uitgesproken vleeseter; katten hebben helemaal géén blinde darm en dus ook geen appendix.

Hap, slik, weg…

Het maagsap bestaat uit een sterk zuur en bevat spijsverteringsenzymen (waaronder pepsine), die de eiwitten in de voeding tot kleinere stukjes afbreken en geschikt maken voor verdere vertering ervan. Het speeksel fungeert eigenlijk alleen als glijmiddel en niet als voorvertering zoals bij de mens. Het bevat dus ook geen amylase. Een hond of kat kauwt niet zoals de mens maar eet zijn eten ‘hap, slik, weg’. Honden, katten én mensen hebben geen enzymen (cellulase) voor het verteren van cellulose (koolhydraat en hoofdbestanddeel) van plantencelwanden.

Essentiële voedingsstoffen

De meeste dieren kunnen uit het voedsel nagenoeg alle stoffen maken die het lichaam nodig heeft. Maar dat geldt dus niet voor alle stoffen. Er zijn een aantal essentiële voedingsstoffen die de kat alleen kan verkrijgen door ze via het voedsel op te nemen. Het meest bekende voorbeeld hiervan is het aminozuur taurine. Dit aminozuur komt alleen in vlees voor. Om ervoor te zorgen dat het lichaam deze stof in de juiste hoeveelheden tot zijn beschikking heeft, moet de kat dus vlees eten. Katten hebben het zeer eiwitrijke vlees van andere dieren nodig om in de behoeften van het eigen lichaam te voorzien. In tegenstelling tot bijvoorbeeld de hond is de kat niet in staat om deze stoffen uit plantaardig materiaal te halen. Er is een duidelijk verschil in de stofwisseling van katten en dus ook in hun voedingsbehoeften.

Lengte zegt alles

Komen we weer terug op de lengte van het darmstelsel. Katten hebben het kortste spijsverteringsstelsel in verhouding tot hun lichaamslengte. Omdat rauw vlees makkelijk te verteren is, is het korte darmstelsel voldoende toereikend. Het lichaam hoeft geen koolhydraten te kunnen verteren als die nagenoeg nooit gegeten worden.

De darmen van een echte planteneter zijn zevenentwintig keer langer dan de lengte van zijn lichaam. Dit komt omdat het proces van het verteren van cellulose lang en moeilijk is en de hulp nodig heeft van ontelbare miljarden bacteriën die de cellulose afbreken. Denk aan het herkauwen bij koeien, de vier magen of de extreem grote blinde darm bij paarden.

De mens als omnivoor

Menselijk speeksel bevat amylase. Amylase kan koolhydraten verteren.

Mensen kunnen de koolhydraten in planten (behalve cellulose) afbreken en gebruiken, wat het verschil is tussen de mens en een carnivoor. Honden en katten kunnen helemaal geen koolhydraten afbreken. Daarom worden mensen als omnivoor (alleseter) bestempeld, terwijl ze een carnivoor spijsverteringsstelsel hebben.

Poehee, we hebben ons huiswerk biologie er weer op zitten! Maar wat is nou de conclusie van dit hele verhaal? Kunnen we van onze hond en kat goed een vegetariër of veganist maken?

Ja en nee.

Echte vleeseter

Door de anatomie van de kat is het voor dit dier nagenoeg onmogelijk om een vegetarisch dieet te volgen. De enige natuurlijke voedselbron voor de kat is vlees. Er is heel beperkt veganistische kattenvoeding op de markt, dus voor de mensen die het toch graag willen proberen bestaat de mogelijkheid. Wat zou ik zelf doen? De kat op puur vlees zetten. De kat is een uitgesproken carnivoor! Wil je geen vlees geven aan je huisdieren? Neem dan geen kat maar een hamster of konijn als huisgenoot.

Hond in de pot

De hond is toch een iets ander verhaal. In de jaren dat we deze vriend hebben gedomesticeerd heeft hij zich aardig aangepast aan onze leefwijze in tegenstelling tot de kat. De hond eet vaak met de pot mee en krijgt zo al langere tijd zijn groenvoer. Het spijsverteringsstelsel is ook langer dan die van de kat én de hond heeft een blinde darm zoals de mens. De hond kan in tegenstelling tot de kat wel zijn essentiële voedingsstoffen uit zijn voeding halen.

 

Amylase

Maar de hond mist de amylase in zijn speeksel. True, maar door de plantaardige ingrediënten vooraf eerst te verhitten (of koken in de keuken) worden de cellen ontsloten en zijn ze wél te verteren door de hond. Eigenlijk doen we dan hetzelfde al waar de amylase voor zorgt in ons speeksel. Voor de hond is dan ook veel veganistische of vegetarische voeding te vinden omdat ze hierop prima oud kunnen worden. Zorg er wel voor dat je echte goed uitgebalanceerde vegetarische of veganistische voeding uitzoekt.

Statement

Wat zou jij doen? Waar zou jij voor kiezen? Wat voor statement zou jij kunnen maken? Wat doe ik ermee vraag je je af?

Stel je eens voor als je in een dierenpension alle honden vegetarische voeding zou geven? Wat zou dat niet voor verschil maken?

Voor Faunatuurlijk, een vooruitstrevende biologische dierenopvang voor honden en katten, zou dit op de drukke dagen al snel 850 kilo per maand aan voeding voor de hond betekenen! Wat zou mijn blikje Biologische Varkenspaté voor de hond dan uitsparen aan milieuschade en dierenleed?

Nieuwsgierig geworden? Neem hier een kijkje. Samen voor een betere wereld!

Heb je vragen, leuke ideeën of wil je wat kwijt?

Laat het ons weten via de mail.

We reageren snel terug info@faunatuurlijk.nl

Wil je graag op de hoogte gehouden worden?

Met nieuws, weetjes, acties en leuke info?

Schijf je nu in voor de Faunatuurlijk nieuwsbrief.